Bölme iÅŸlemi, matematiÄŸin temelini oluÅŸturan dört ana iÅŸlem(toplama, çıkarma, çarpma, bölme) arasında yer almaktadır. Ä°ÅŸlemin üç ana elemanı vardır. Bölünen, bölen ve bölüm vardır. Bunun haricinde sonucu etkilemeyen kalan bölümü de bulunmaktadır. Bir sayı bölünen kısmına yazılır ve bölüneni bölmesi istenilen sayıya bölen ismi verilir. Bölen‘in bölüneni bölmesi sonrası çıkan sonuca bölüm adı verilir.
Bölme işlemi, bir doğal sayının başka bir doğal sayıda kaç kez yer aldığını hesaplamak içinde kullanılmaktadır. Örneğin 30 fındığın olduğu bir kese kağıdında 6 fındık, toplam 5 kere yer almaktadır. Aynı şekilde 30, 6 eşit parçaya bölünmesi 5 sonucunu verecektir.
Bazı durumlarda bölme iÅŸlemi kalanlı sonuçlanabilir, bu durum kalanlı bölme olarak adlandırılabilir. Kalanlı bölmeyi en basit haliyle size tarif etmem gerekirse fındık örneÄŸinden devam edebiliriz. Bir kese kağıdında 30 fındık olduÄŸunu hayal edelim. Kese kağıdında 12 deÄŸerinin kaç defa olduÄŸunu hesaplamak için eÅŸit ÅŸekilde dağıtmayı deneyelim. 2 kere 12 fındık dizebiliriz ancak 3.’yü dizmeye çalıştığımızda elimizdeki fındıkların yetersiz olduÄŸunu fark edeceÄŸiz. Kese kağıdından 24 fındık çıkardıktan sonra 6 fındık kaldı. Ä°ÅŸte, eÅŸit olarak bölemediÄŸimiz zaman ayrı kalan bu kısma biz kalan diyoruz.
Bölme işlemi sırasında kalan olmaması için doğal sayıların rasyonel sayılar arasından seçilmesi çok önemlidir. Bu şekilde birbirine bölünebilen rasyonel sayılar kullanıldığı zaman kalansız bölmeye ulaşılabilmektedir.
Bölme işlemi ilkokulda öğretilmeye başlanan matematiğin dört ana işleminden birisidir. Genellikle öğrencilere bir nesnenin eşit kısımlara bölünmesi ile öğretilir. Bu nesne bir şeker, bir kalem veya silgi gibi basit nesneler olabilir.
Bölme işlemini anlayabilmek için öncelikle bölme işleminin elemanlarını öğrenmen gerekir. Bunun için aşağıdaki resmi incele!
Bölen hanesindeki sayıyı, bölüne hanesindeki rakamlara tek tek sığdırmaya çalışarak bölme iÅŸlemini basitçe yapmaya çalışabilirsiniz. ÖrneÄŸin Görsel 1’deki bölünen sayımız 20, bölen sayımız 5’tir. 5’i tek tek bölünendeki rakamlara sığdırmaya çalışacağız. 5 rakamı 2 rakamında (20’nin 2’si) var mı diye kontrol ediyoruz, hayır yok. Çünkü 5, 2 rakamından büyüktür. Bu nedenle bir sonraki basamaÄŸa geçerek 0’ı dahil ediyoruz ve 20’yi esas alırız. 5, 20’de var mı diye kontrol ediyoruz… Ve evet, var. Åžimdi ise kaç defa olduÄŸunu bulalım. 5, 20’nin içerisinde 4 kere geçmektedir, bu nedenle bölüm kısmına 4 yazarız.
Bölüm kısmına 4 yazdıktan sonra bölüm kısmı ile böleni çarparız ve bölünenden çıkarırız ve sonucu buluruz. Daha uzun sayıların olduğu bölme işlemlerinde daha uzun adımlar bulunmaktadır. Bunun için sayfada bulunan bölme işlemi robotunu kullanarak işlem adımlarını okuyabilirsin. Senin için özel olarak her işlem için, işlem adımlarını detaylıca anlattık.
Facebook'ta PaylaÅŸ
Twitter'da PaylaÅŸ
Linkedin'de PaylaÅŸ
Sitede yer alan yazı, resim ve dosyaların tüm hakları saklıdır ve izinsiz paylaşılması kesinlikle yasaktır.