5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 82-83-84-85-86-87-88-89. Sayfa Cevapları MEB Yayınları

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 82-83-84-85-86-87-88-89. Sayfa Cevapları MEB Yayınları 2024-2025 eğitim-öğretim yılı konusu içerisinde 5. sınıf öğrencilerinin en çok ihtiyaç duyulan ve içerisinde Ya İstiklal Ya Ölüm Metni Cevapları konusunun bulunduğu 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 82-83-84-85-86-87-88-89 Cevapları konusunu paylaştık. Cevaplarla ilgili görüş ve önerilerinizi yorumlardan yazarak bildirebilirsiniz.

5.Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı 82-83-84-85-86-87-88-89. Sayfa Cevapları Ya İstiklal Ya Ölüm

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 82 Cevapları MEB Yayınları

Keşif Yolculuğu

Sanal müze turunda ilginizi çeken unsurları ve sanal tur sayesinde neler öğrendiğinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Yaptığımız sanal müze turunda adeta müzenin içerisinde canlı geziyormuş gibi her açıdan müzeyi görme fırsatı elde ettim. Bu sırada Atatürk’ün günlük yaşantısında kaldığı ev, kullandığı eşyalar gibi çeşitli külütrel öğeleri görerek bilgi aldım.

Kurtuluş Savaşı’ndan TBMM’nin açılışına kadar geçen süreci düşününüz. Türk milletinin azim ve kararlılığının bu sürece nasıl bir etkisi olmuştur?
Cevap: Kurtuluş Savaşı bizim varlık mücadelemiz olduğundan dolayı TBMM’nin açılışına kadar çok zorlanmış olmalıyız. Bizler Kurtuluş Savaşı’nı vatanımızın düşmana bırakmamak için birlik olduk. Bu uğurda bir çok kahraman kendi canını feda ederek vatanın kurtuluşunu sağlamışlardır.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 83 Cevapları MEB Yayınları

1. ETKİNLİK

a. Filmin adından ve görselinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahmininizi ve gerekçelerinizi aşağıya yazınız. 
Cevap: Filmin adından ve görsellerden anladığım kadarıyla Kurtuluş Savaşı’nda geçen bir ölüm kalım mücadelesini anlatmaktadır.

Filmin içeriğiyle ilgili tahmininiz doğru çıktı mı? Gerekçelerinizin uygunluğunu değerlendiriniz.
Cevap: Tahminim tam olarak doğru değil. Filmde daha çok bağımsızlığımızı kanıtlayan meclisin açılışı ile ilgili bilgiler yer almaktaydı.

2. Etkinlik

Aşağıdaki soruları izlediğiniz filmden hareketle sözlü olarak cevaplayınız.

1. Meclisin ismi nasıl ve kim tarafından konulmuştur? Meclis için sizin isim öneriniz ne olurdu? 
Cevap: Meclisin ismi, ortak bir karar ile Mustafa Kemal Atatürk’ün önerisiyle konmuştu. Ben meclis için Türkiye Meclisi ismini önerebilirdim.

2. Metnin başlığı olan “Ya İstiklal ya Ölüm” ifadesiyle ne anlatılmaktadır? Açıklayınız.
Cevap: Bağımsızlık olmazsa yaşamanın bir anlamı olmayacağı ifade edilmek istenmiş olmalıdır.

3. Atatürk, Meclisin ne zaman ve nasıl açılacağını ilgili yerlere nasıl haber vermiştir? O günkü iletişim olanaklarıyla bugünkü olanakları karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz? 
Cevap: Atatürk, Meclisin açılacağını bir yetkiliye daktilo benzeri alet yardımıyla mektup yazdırarak haber verilmesini sağlıyor. O zamanki iletişim kaynakları oldukça kısıtlıydı, günümüzde haberleşme saniyeler içinde yapılabiliyor.

4. Atatürk, Mehmet Âkif Ersoy’a söylediği “Mücadelemizin size çok ihtiyacı var Mehmet Âkif Bey. Anlayacağınız istirahatinize pek fırsat tanımayacağız.” sözüyle ne demek istemiştir?
Cevap: Atatürk, Milli Mücadele döneminde vatanın her ferdine ihtiyacı olduğundan, hatta şairlerin bile böylesine zor zamanda ihtiyaç duyulduğundan bu nedenle vatanın ihtiyacı dururken uyumakla bile zaman kaybedilmemesi gerektiğinin öneminden bahsetmiştir.

5. Filmin en çok hangi sahnelerinden etkilendiniz? Örnekler vererek açıklayınız.
Cevap: Filmin en çok Atatürk ile Mehmet Akif Ersoy’un birlikte sohbet ettiği sahnesiydi. Bu sahnede Atatürk, bağımsızlığımız için her kesimden insana ne kadarda ihtiyaç duyulduğunu göstermiştir.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 84 Cevapları MEB Yayınları

3. Etkinlik

Aşağıdaki soruları izlediğiniz filmden alınan görsellerden hareketle cevaplayınız.
Cevap:

4. Etkinlik

a. İzlediğiniz filmde geçen bazı kelimeler aşağıda verilmiştir. Bunlardan hangileri metnin anahtar kelimeleri olabilir? İşaretleyiniz.
Cevap:

b. Belirlediğiniz anahtar kelimelerin varsa eş anlamlarını söyleyiniz.
Cevap:

Meclis – Parlemento
İstiklal – Bağımsızlık
Mücadele – Savaş
Cephe – Taraf
Vatan – Yurt

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 85 Cevapları MEB Yayınları

5. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki tabloyu izlediğiniz filmden hareketle doldurunuz.

Kişiler: Mustafa Kemal Paşa, Suphi Bey, Halide Hanım, Hayati Bey, Rıfat Hoca, Arif, İnşaat İşçileri, Galip Bey

Zaman: Meclisin kurulduğu yıllar 1920

Yer: Meclis, Ankara

Olay: Meclis isminin belirlenmesi ve daha sonrasında milletin birlik içerisinde meclisin açılışını kutlaması

b. Filmde Mustafa Kemal ile Mehmet Âkif Ersoy arasında nasıl bir bağ kurulmuştur? Söyleyiniz.
Cevap: Mustafa Kemal Paşa, Mehmet Akif Ersoy’a edebi kişiliğinden ötürü herkesten daha fazla ihtiyaç duyduğu söylenebilir.

c. Büyük Millet Meclisi, filmin başından sonuna nasıl bir değişikliğe uğramıştır? Söyleyiniz. 
Cevap: Büyük Millet Meclisi, ilk başlarda tam olarak anlamı bilinmeyen ve ismi bile olmayan bir yapı iken daha sonrasında Milli Mücadele’nin ana merkezi haline gelmiştir.

6. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

İzlediğiniz filmde Meclis binası yapılırken halkın desteği nasıl gösterilmiştir?
Cevap: Meclis binası yapılırken meclisin çatısı için yeterli kiremit olmadığını gören çevredeki halk kendi evinin çatısındaki kiremitleri sökerek meclisin çatısının yapımı için bağışlamışlardır.

Meclis isminin seçilme süreci filmde nasıl anlatılmıştır?
Cevap: Meclis isminin seçilmesi için milletvekilleri toplanmış ve herkesin fikri alınmıştır. En sonunda Mustafa Kemal Paşa’da bir isim önerdikten sonra herkes bu ismi beğenmiş ve ortak bir karar ile Büyük Millet Meclisi ismi kabul edilmiştir.

Filmde izlediğiniz olaylar Millî Mücadele sürecinde yaşananlarla örtüşüyor mu? Açıklayınız
Cevap: Evet kesinlikle örtüşüyor. Milli Mücadele döneminde meclisin ve halkın ne kadar önemli olduğu çok net ifade edilmiştir.

b. Sorulara verdiğiniz cevaplardan hareketle filmin ana fikrini nasıl ifade edersiniz?
Cevap: Milli Mücadele döneminde Büyük Millet Meclisi’nin kuruluşu, mücadelenin devamlılığı ve başarıya ulaşması için çok önemlidir.

c. Filmin ana fikrinden hareketle Millî Mücadele günümüzde yaşansaydı siz neler yapardınız? Açıklayınız.
Cevap: Milli Mücadele döneminde yaşasaydım milletvekili olarak vatanın kurtuluşu için çabalar, düşman işgaline karşı önlemler almaya çalışırdım.

7. ETKİNLİK

İzlediğiniz filmde geçen aşağıdaki cümleden ne anlıyorsunuz? Yazınız.
Cevap: Her ne kadar birbirimizden zaman zaman farklı görünsek bile vatan ve bayrak gibi ortak değerlerimiz uğruna bir araya gelerek aşamayacağımız hiçbir sorun yoktur.

İstiklal ve hürriyete âşık öyle bir milletiz ki her zorlukta işte böyle kenetleniyoruz.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 86 Cevapları MEB Yayınları

8. Etkinlik

a. İzlediğiniz filmin sonunda seslendirilen aşağıdaki metni inceleyiniz. Verilen kavramların ilişkili olduğu cümleleri örnekteki gibi yazınız.
Cevap:

b. Meclis açılışına giden kişiler olduğunuzu hayal ediniz. Yukarıdaki paragrafın seslendirildiği anda neler hissederdiniz? Düşüncelerinizi söyleyiniz.
Cevap: Yukarıdaki paragraf aynı anda birden fazla duyguyu hissettiriyor. Hem gurur, hem hüzün, hem sevinç ve hem coşku. Böyle bir anda tüylerim diken diken olur, mutluluktan gözlerim yaşarırdı.

KONUŞALIM

a. Atatürk ve Millî Mücadele’yi konu alan izlediğiniz bir filmi, okuduğunuz bir kitabı ya da katıldığınız bir bayram törenini aşağıdaki yönergeler doğrultusunda arkadaşlarınıza anlatınız.
Cevap: 10 Kasım 2023 bir Cuma günüydü. O gün sabah derslere girdikten kısa süre sonra tekrar bahçeye çıkıp dizildik ve saatin 09.05 olmasını bekledik. Herkes saat geldiği zaman anma sireni ile hiç kıpırdamadan bayrağa bakmaya başladı. Bu yaklaşık bir dakika sürdü. Herkes, hiç kıpırdamadan o sırada sadece Atatürk’e olan saygısından ötürü bekliyordu. Bu benim tüylerimi diken diken eden olaylardan birisiydi.

b. Konuşmanızı tema sonundaki “Konuşma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz. Güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki etkinliklerde gelişmeye açık yönlerinizi geliştirmeye çalışınız.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 87 Cevapları MEB Yayınları

10. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanım alanlarına örnekler verilmiştir. Altı çizili kelime gruplarında büyük harflerin kullanımıyla ilgili kuralı ilgili yere yazınız.

b. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili ifadelerde noktanın hangi amaçla kullanıldığını belirleyiniz. Noktayı aynı amaçla kullandığınız birer cümle yazınız. 

10.11.1938 tarihinde millet derin bir üzüntü duydu.
Cevap: 29.09.2023 tarihinde Cumhuriyet’in yüzüncü yılını kutladık.

Her yıl 09.05’te Gazi Mustafa Kemal’i saygıyla anarız.
Cevap: Öğle arası 12.00’de başlayacak.

c. Aşağıdaki cümlelerde soru işaretinin kullanıldığı yerlerden bazıları ile bunlarla ilgili örnek cümleler verilmiştir. Siz de defterinize soru işaretini aynı amaçla kullandığınız cümleler yazınız.

Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur.
Cevap: Şu anda hangi ünvanınızla konuşuyorsunuz?

Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur.
Cevap: Kondüktör aniden yanımıa geldi ve şöyle söyledi:
―Biletiniz?

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 88 Cevapları MEB Yayınları

a. Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili kelimeleri inceleyiniz. Bunları isim olup olmama açısından gruplandırarak isim olanları işaretleyiniz.

b. Gruplandırdığınız kelimeleri aşağıdaki tablolara yazınız. İkinci tabloyu öğretmeninizin yardımıyla adlandırınız.
Cevap:

İsim:

Atatürk
Sandalyede
Boyası
Perdeler
Halı

Fiil:

Ziyaret ediyor.
Konulmuş.
Değişmiş.
Açıldı.
Duruyor

c. Yukarıdaki grupları oluştururken nelere dikkat ettiniz? Grupların ayırt edici özelliklerini söyleyiniz.
Cevap: Grupları oluştururken kelimelerin yapılan bir işi ifade edip etmediğine dikkat ettim. Bir iş bildiren kelimeler fiildir.

YAZALIM

12. ETKİNLİK

a. Bir mekânın betimlendiği aşağıdaki paragrafı inceleyiniz. Farklı renklerle gösterilen cümlelerin nelere odaklandığını öğretmeninizin rehberliğinde tartışarak belirleyiniz. Daha önce öğrendiğiniz kişi betimlemesiyle mekân betimlemesinin benzerlik ve farklılıklarını söyleyiniz.
Cevap: Babamın bizi götürürken ormana girdiğini fark eder gibiydin. Asfalt yol kendini yavaş yavaş kirli toprak yoluna bırakmaya başladı daha sonrasında asfaltın kenarındaki çakıl taşları kendini irili ufaklı çalılıklara bırakarak adeta ortamın havası değişti. Yol ilerledikçe çam ağaçları kendini belli etmeye başladı. Çam ağaçları yerini meşeye, meşeler ise kestane ağacına karışarak adeta bizi içine çekti. Yolun sonundaki doğal yapıdaki otopark kahverengi çalılıklarla düzenlenmiş ve asfalt dokusu gizlenmişti. 

Bu piknik alanı, beton yığını şehrin içerisinde adeta gizlenmiş gizli bir cennet gibiydi.

b. Paragrafı okurken gözünüzde nasıl bir resim canlandı? Bu resmin gözünüzde canlanmasının sebebi ne olabilir? Düşüncelerinizi söyleyiniz.
Cevap: Paragrafı okurken tüylerim ürperdi ve korkunç bir savaş sahnesi canlandı. Çok pis kokan, çok kirli ve silah seslerinin havada uçuştuğu tehlikeli bir arazi geliyor gözlerimin önüne.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 89 Cevapları MEB Yayınları

c. “Ya İstiklal ya Ölüm” filminden alınan aşağıdaki görseli kullanarak Meclisi betimleyen bir paragraf yazınız. Yazınızın hedef kitlesini ve yazma araçlarını siz belirleyiniz. Paragrafı yazarken yazma stratejilerini uygulayınız. 

Plan: Öncelikle film tekrar izlemeliyim, izlerken meclisin duvarlarına, çatısına, pencerelerine, korkuluklarına ve ahşap kısımları dikkat etmeliyim.

Taslak Metin: Meclis Binası çatısı ahşap sütunlarla desteklenen kiremitten oluşma, duvarları büyük taş bloklardan yapılmış, binayla arasındaki ince avlu ve avlunun sınırını belirleyen taştan duvar vardır. Taş duvarların köşesinde ince dik sütunlar kapı formunu vermişlerdir.

Gözden Geçirilmiş Metin: Meclis Binası çatısı ahşap sütunlarla desteklenen kiremitten oluşma, duvarları büyük taş bloklardan yapılmış, binayla arasındaki ince avlu ve avlunun sınırını belirleyen taştan duvar vardır. Taş duvarların köşesinde ince dik sütunlar kapı formunu vermişlerdir. Meclis girişi yandaki kapıdan, on basamaklı merdivenden yapılır. Burada ahşap ve geniş kapılardan giriş yapılır. Pencerelerin çoğu sabittir, açılmaz.

ç. Öğretmeninizin geri bildirimleriyle güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki etkinliklerde güçlü yönlerinizi kullanmaya, gelişmeye açık yönlerinizi güçlendirmeye özen gösteriniz.

Bu Görev Bizim

Millî Mücadele yıllarında cephedeki askerlerimizin ailelerine yazdığı mektupları araştırınız. Ulaştığınız mektuplardan birini sınıfa getiriniz.

Üsteğmen Zahid’in karısına yazdığı mektup ve vasiyetname:

 “Bu günlerde her zamankinden daha önemli muharebelere gireceğiz. Bilirsin, her muharebeye giren ölmez. Fakat eğer ben ölürsem sakın gam yeme…

Beni ve seni yaratan Allah bizi nasıl dünyada birbirimize nasip etti ise , benden şehitlik rütbesini esirgemediği taktirde , elbette , ruhlarımızı da birbirine kavuşturur.

Vatan yolunda şehit olursam bana ne mutlu. Ancak ,sana bir vasiyetim var:

Birincisi benim için katiyen ağlama… İkincisi, eşyamın listesi ilişikte.Bunları sat , ele geçecek paradan “mihr-i muaccel ” ve “mihr-i müeccel ” ini al , üst tarafı ile bana bir mevlüt okut.

Eğer bunlar sana borcumu ödemezse hakkını helal et ve ilk gece aramızda geçen sözü unutma… Bu vasiyetimi aldığınız zaman yüksek sesle ağlamanıza razı değilim.”