6. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 126-127-128-132-133-137. Cevapları GÜN Yayıncılık 2024-2025 eğitim-öğretim yılı konusu içerisinde 6. sınıf öğrencilerinin en çok ihtiyaç duyabileceği konular arasında bulunan ve içerisinde Maddenin Tanecikli Yapısı konusunun yer aldığı 6. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 126-127-128-132-133-137 Cevapları konusunu paylaştık. Cevaplarla ilgili görüş ve önerilerinizi yorumlardan yazarak bildirebilirsiniz.
Evimizin güzel kokması için oda spreyinden bir miktar sıkarız. Bu spreyden çıkan koku, odamızın hatta evimizin her yerinden hissedilir. Bütün evi kaplayan bu madde, küçük bir hacme sahip olan bir şişeye nasıl sığabiliyor? Acaba bu durum maddenin hangi özelliğinden kaynaklanıyor olabilir? Tüm maddeler aynı özelliği gösterebilir mi? Arkadaşlarınızla tartışınız.
Cevap: Bu durum maddenin sıkıştırılabilme özelliğinden kaynaklanmaktadır. Bütün maddeler aynı özelliği gösteremezler.
Görselde suyun hangi hâllerini gözlemliyorsunuz? Maddenin bulunduğu hâl değiştiğinde tanecikleri arasındaki uzaklık değişir mi? Tanecikleri arasında boşluk bulunan maddeler sıkıştırılabilir mi? Örnekler vererek açıklayınız.
Cevap: Görsel suyun katı ve sıvı hallerini gözlemliyoruz. Maddenin bulunduğu hal değiştiğinde tanecikleri arasında uzaklıkta değişir. Tanecikleri arasında boşluk bulunan maddeler sıkıştırılabilirler.
Taşıtların lastiklerini şişirmek için hangi hâlde bulunan maddeler kullanılır? Sizce bunun sebebi ne olabilir? Açıklayınız.
Cevap: Gaz halindeki maddeler kullanılır. Bunun sebebi tekerleklerin şişmesi ve hafif olmalarıdır.
Peki, katı ve sıvı maddeler de gazlar gibi yayılma özelliği gösterir mi? Çayımızın içine bir küp şekeri attığımızda şekere ne olur (Görsel 4.3)?
Cevap: Sıvı maddeler yayılma özelliği gösterebilir ancak katı maddeler yayılma özelliği gösteremezler. Şeker eriyerek sıvı olur.
Etkinlikte kullandığınız su, toz şeker ve havanın sıkışma özelliklerini karşılaştırınız. Bu maddelerin sıkışma özellikleri aynı mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Bu maddelerin sıkışma özellikleri aynı değildir. Çünkü katı, sıvı ve gazların tanecikleri arasındaki mesafeler farklıdır.
En fazla ve en az sıkışma özelliği gösteren maddeler hangileridir? Bunun sebebini nasıl açıklayabilirsiniz?
Cevap: En fazla sıkışan hava en az sıkışan toz şekerdir. Bunun sebebi havanın tanecikleri arasındaki mesafe çokken şekerin tanecikleri arasındaki mesafe azdır.
İçi hava dolu şırınganın pistonunu bıraktıktan sonra piston nasıl hareket etti? Bu durumu nasıl açıklayabilirsiniz?
Cevap: Piston geri kapanmıştır. Çünkü hava sıkıştırılamaz.
Şekil 4.4’te katı, sıvı ve gaz hâlindeki maddelerin taneciklerini gösteren modeli dikkatle inceleyiniz.
Hangi hâldeki maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk daha fazladır? Bu durum maddenin genleşme ve sıkışmasını nasıl etkiler? Arkadaşlarınızla tartışınız.
Cevap: Katı haldeki maddenin tanecikleri arasındaki boşluk en azdır, sıvı maddenin tanecikleri arasındaki mesafe biraz daha fazladır ve gaz halindeki maddenin tanecikleri arasındaki mesafe çok fazladır.
Maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk miktarı ve taneciklerin hareketi maddenin hâline göre değişir.
Peki, hâl değişimine bağlı olarak maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk ve hareketlilik nasıl değişir? Örnekler vererek açıklayınız.
Cevap: Madde gaz halden sıvı veya katı hale geçiyorsa tanecikler arasındaki mesafe azaldığı için hareket edemezler.
Hangi balonu daha kolay sıkıştırabildiniz? Neden?
Cevap: Gaz dolu olan balonu daha kolay sıkıştırabiliriz. Çünkü tanecikleri arası mesafe fazladır.
Balonların iplerini çözdükten sonra içindeki maddeler nasıl hareket etti? Sizce hangi maddelerin tanecikleri birbirine temas ediyor, hangi maddelerin tanecikleri birbirine temas etmiyor?
Cevap: Su ve misket maddelerinin tanecikleri birbirine temas ediyor fakat havanın tanecikleri birbirine temas etmiyor.
Üç farklı canlandırmada hangi durum, maddenin hangi hâlini temsil ediyor?
Cevap: Arkadaşlarımızla kol kola olduğumuz durum maddenin katı halini, birbirimize tutunmadan temas ettiğimiz durum maddenin sıvı halini, birbirimizden farklı yönlere ilerlediğimiz durum maddenin gaz halini temsil eder.
Hangi durumda arkadaşlarınız arasındaki uzaklık en fazladır? Hangi durumda arkadaşlarınız daha bağımsız hareket eder?
Cevap: Birbirimizden farklı yönlere hareket ettiğimizde aramızdaki uzaklık en fazladır ve daha bağımsız hareket eder.
Şekil 4.5’i inceleyiniz. a konumundaki piston yardımıyla hacmi değiştirilebilen kabın içinde bulunan maddenin dışarı çıkması, dışarıdaki bir maddenin içeri girmesi engellenmiştir. Sizce kabın içindeki madde hangi hâldedir? Bu maddenin tanecikleri birbirinden bağımsız hareket edebiliyor mu? Açıklayınız.
Cevap: Kabın içerisindeki madde gaz haldedir. Bu maddenin tanecikleri birbirlerinden bağımsız hareket edebilmektedir.
Aşağıdaki tabloda verilen varlıkların yanlarında yazılı olan rakamları kullanarak soruları cevaplayınız.
a. Hangi maddelerin belirli bir şekli vardır?
Cevap: Bardak, masa, buz, tencere.
b. Hangi maddeler konulduğu kabın şeklini alır?
Cevap: Meyve suyu, yağmur, su buharı.
c. Hangi maddeler bulunduğu ortamda tamamen yayılır?
Cevap: Su buharı, meyve suyu, hava, yağmur.
ç. Hangi maddeler sıkıştırılabilir?
Cevap: Su buharı, meyve suyu, hava, yağmur.
d. Hangi maddeler akışkan özelliğe sahiptir?
Cevap: Meyse suyu, yağmur.
Burak, Emine’nin gözünü bağlayarak piston yardımıyla hacmi değiştirilebilen kapların içini üç farklı hâlde bulunan maddelerle dolduruyor. Emine’nin gözünü kapattıktan sonra hangi kabın içinde gaz hâlinde bir madde bulunduğunu bilmesini istiyor. Sizce Emine, hangi kapta gaz olduğunu bulabilir mi? Nasıl? Düşüncelerinizi aşağıdaki noktalı yere yazınız.
Cevap: Bence emine hangi kapta gaz olduğunu bulabilir. Çünkü gazın olduğu piston daha aşağı inerek sıkıştırılacaktır.
Facebook'ta Paylaş
Twitter'da Paylaş
Linkedin'de Paylaş
Sitede yer alan yazı, resim ve dosyaların tüm hakları saklıdır ve izinsiz paylaşılması kesinlikle yasaktır.